Ciepła, bezśnieżna zima skłania do spojrzenia na ogród nieco innym okiem. Docenia się wtedy dobrze skomponowaną osnowę z zimozielonych roślin, które z roli tła wysuwają się na plan pierwszy. Jedną z trudniejszych umiejętności w projektowaniu ogrodów jest takie wyważenie proporcji między roślinami zimozielonymi, zrzucającymi liście na zimę i sezonowymi, żeby kompozycja była atrakcyjna zimą, ale nie wiała nudą w okresie wegetacyjnym i zarazem nie sprawiała wrażenia chaotycznej mieszanki. Dodatkową trudność może sprawić kojarzenie niektórych gatunków z żałobnym nastrojem cmentarzy. Zimozielone różaneczniki, hortensje i kaliny mają atrakcyjne kwiaty i przez cały rok dobrze wyglądają na tle roślin iglastych. Suchodrzewy, ostrokrzewy, laurowiśnie powinny być wyeksponowane tak, żeby móc w pełni docenić ich pokrój i charakterystyczne kształty liści. Latem są natomiast doskonałym tłem dla roślin jednorocznych lub sezonowych o dużych kwiatach w intensywnych barwach: cynii, mieczyków, dalii, pelargonii, petunii. Irgi, berberysy i ogniki pasują do ziół – lawendy, rozmarynu, cząbru a także jednorocznych czarnuszek, goździków, astrów chińskich. Zimozielone paprocie i byliny można wkomponować we wszystkie rabaty, wykonać z nich obwódki lub obrysy wzoru parterów kwiatowych i stylizowanych warzywników. Na ogół sprawdza się zasada kontrastowego tła, tzn. ciemne zimozielone dobrze wyglądają na tle ścian, na dywanie z mchu lub wśród pstrolistnych odmian płożących trzmielin. Złote odmiany roślin iglastych lepiej będą się prezentowały jako „rozświetlacze” na tle ciemnych pędów bezlistnych drzew i krzewów, wśród kopytników, ciemierników i innych bylin o ciemnozielonych liściach albo po prostu na tle gołej ziemi. Zbyt silny kontrast, np. ciemna roślina na tle śniegu, stłoczone razem odmiany złote i niebieskie iglaków, budzi już poczucie braku harmonii, więc należy oszczędnie używać takich rozwiązań. Ciekawym rozwiązaniem jest wykorzystanie zimozielonych drzew w charakterze podpór dla powojników i wiciokrzewów – pnącza te są na tyle lekkie, że nie zaburzą statyki drzewa, a efekt kwitnących cyprysików jest wart uwagi. Oczywiście do tego celu nie nadają się karłowe i pokrojowe odmiany iglaków ani świerki, których igły będą podczas wiatru kaleczyć kwiaty i liście.

A jeśli całe takie ciepłe zimy miałyby nas czekać przez kolejne lata? Jak zareagowałyby na to rośliny? Te o sezonowych liściach po prostu by czekały – spoczynek mają wbudowany w całą fazę bezlistną i temperatury niewiele tu zmienią. Mogłyby za to szybciej zaczynać wegetację po wydłużeniu się dnia i później ją kończyć. Dendrolodzy z monachijskiego Uniwersytetu Technicznego na podstawie pomiarów wzrostu drzew na poletkach doświadczalnych w Bawarii zauważyli, że od mniej więcej 30 lat drzewa rosną szybciej (pomiary prowadzone są od ponad 120 lat). Jako jeden z powodów podają właśnie skrócenie okresu spoczynku. Dwa kolejne, to wyższe temperatury i zwiększenie ilości dwutlenku węgla i azotu w powietrzu. Inaczej rzecz się ma z roślinami zimozielonymi. Te pochodzące z gór i obszarów chłodnego klimatu mogą prowadzić fotosyntezę w okresach mrozu. Igły fotosyntetyzują nawet przy temperaturze  – 6°C. Oznacza to, że zimowy spoczynek w przypadku roślin zimozielonych nie jest taki jednoznaczny. Są one wrażliwe na zimową suszę i w krajach, gdzie częste są takie ciepławe zimy, ogrodnicy wiedzą, że iglaki, różaneczniki i inne zimozielone muszą podlewać również zimą. W niedużej ilości, ale jednak. Jeśli zatem zima jest ciepła i sucha, nawet w styczniu i w lutym trzeba się brać za podlewanie.

Ciepłe zimy mogą sprawić, że gatunki z najchłodniejszych stref klimatycznych nie będą dawać samosiewu – ich nasiona potrzebują przejścia okresu niskich temperatur, żeby wyjść ze stanu spoczynku i skiełkować.

Po ciepłej zimie ogrodnik nie musi się martwić usuwaniem przemarzniętych części roślin, ale za to dużo uwagi musi poświęcić szkodnikom. Nie przetrzebione przez mróz mogą masowo pojawić się na roślinach.

Luty 2015, Katarzyna Misiak